■ اجرای نقب در عمق 11 متری بخش عمران

تصویر زیر مربوط به یکی از روشهای علم مهندسی در زمینه عملیات لوله گذاری در خطوط انتقال فاضلاب می باشد که در پروژه خط انتقال فاضلاب همدان در مسیر تقاطع خیابان های جانبازان و شهید رجائی به کار گرفته شد.
اجرای عملیات خط انتقال مذکور با لولهmm 1600 بتنی و در عمق 11 متری از سطح زمین در ادامه مسیر به تقاطع پر ترافیک یادشده یا به عبارتی دیگر اصلی ترین گره ترافیکی شهر برخورد و به دلیل بالا بودن سطح تراز آب و سستی بیش از حد خاک و عدم امکان به کارگیری روش Pipe Jacking کاملاً متوقف شد و لذا تنها گزینه محتمل یعنی اجرای نقب و عبور از زیر زمین در دستور کار قرار گرفت و در این راستا مقرر گردید تا در عمق 11 متری از سطح زمینی با لایه های خاک سست و ناپایدار کاملاً غرقاب، در طول 30 متر عملیات لوله گذاری انجام شود، که برای این کار با محاسبه بارهای مرده و ترافیکی موجود در مسیر ترانشه بر اساس محاسبات ذیل تعدادی کول فولادی سهمی شکل به عرض 60 سانتیمتر و به ارتفاع 5/ 3 متر و به ضخامت 6 میلیمتر در مجموع به طول 30 متر طراحی و ساخته شد )مطابق شکل( و این ابتکار که در نوع خود بی نظیر بود در مدت کوتاه هفت شبانه روز توسط عوامل فنی و اجرائی شرکت مجری اجرا گردید.

ساخت کول های مذکور با در نظر گرفتن حد ارتجاعی فلزات یعنی 2100 kg/cm2 و محاسبه بار ناشی از وزن خاک روی کول و همچنین بار زنده 5000 پاسکال با فرض اینکه ابتدا نیرو به خاک و سپس از طریق خاک به صفحه فولادی منتقل میشود توزیع تنش محاسبه گردید، که واضح است با افزایش نیرو نقطه بحرانی به سمت پایه های طاق تخم مرغی شکل منتقل میشود، به همین دلیل با تقویت قسمت فوقانی طاق و اتصال پایه های کول ها در کف با ناودانی 14 ، مکان ماکزیمم تنش تا میزان 250 تن را به تکیه گاه های پایینی طاق فولادی منتقل نموده و عملاً بدون کوچکترین تغییر شکلی عملیات لوله گذاری انجام شد